Η Μετάνοια είναι το κατ’ εξοχήν Μυστήριο της Άφεσης Αμαρτιών.
Η Μετάνοια και Άφεση Αμαρτιών μας δόθηκαν με τη Σταυρική Θυσία και την Ανάσταση του Χριστού και ενεργοποιούνται μέσα μας μετά τη Βάπτιση και το Χρίσμα στην Ορθόδοξη Εκκλησία.
Η Μετάνοια πρέπει να είναι συνεχής επαγρύπνηση της διάνοιας, του νου και της καρδίας μας, διότι συνεχής και αυτόματη είναι η αμαρτωλότητα που εξέρχεται από την καρδία μας με τη μορφή επιθυμιών, που για να υλοποιηθούν γίνονται λογισμοί και εάν οι συνθήκες βοηθούν δυστυχώς και πράξεις.
Στη Μετάνοια ο Χριστιανός μετανοεί ΜΟΝΟΣ ΜΕ ΜΟΝΟ ΤΟΝ ΘΕΟ!
Κλεισμένος στην καρδία του και μπορεί να είναι στο δωμάτιο, στο κελί, αλλά και στον δρόμο, στην εργασία του, παντού, αλλά πάντα καρδιακά.
Μετανοώντας νιώθουμε την Άφεση Αμαρτιών και μαζί τη Μυστική παρουσία του Θεού.
Δηλαδή, στη Μετάνοια τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά είναι:
– Η μόνωση, μόνος με Μόνο τον Θεό.
– Η έρευνα της Συνείδησης για σύλληψη της αμαρτίας με βάση τις Εντολές του Χριστού.
– Ο πόνος και η συντριβή καρδίας και η αίτηση αφέσεως αμαρτιών.
– Η βίωση της Άφεσης αμαρτιών που δίνεται από τον Θεό, έχει σαν καρπό το ξαλάφρωμα της ψυχής και του σώματος και την πραότητα, ειρήνη και αγάπη στην καρδιά μας.
– Η αδιάλειπτη Μετάνοια που είναι αδιάλειπτη Προσευχή.
– Εάν προηγούνται όλα αυτά, τότε η Ευχή «Κύριε Ιησού Χριστέ Ελέησόν με» γίνεται καρδιακά σαν κραυγή!
Η Εξομολόγηση στον Πνευματικό Ιερέα για να πάρουμε την Άφεση αμαρτιών έχει τα εξής χαρακτηριστικά:
– Η παρουσία μας ενώπιόν του ως παρουσία ενώπιον του Χριστού.
– Η εξομολόγηση με συναίσθηση Μετανοίας και απόφασης ει δυνατόν να μην επιστρέψουμε στην αμαρτία.
– Ο Ιερέας διαπιστώνει την ειλικρινή Μετάνοια και διαβάζει τη Συγχωρητική ευχή. Το διάβασμα ή όχι της Συγχωρητικής ευχής έχει ως κριτήριο τη Μετάνοια και είναι εξουσία του Ιερέως που δόθηκε στους Αγίους Αποστόλους από τον Χριστό.
– Χωρίς Συγχωρητική ευχή δεν Κοινωνάμε, αλλά όταν διαβαστεί Κοινωνάμε. Ώσπου να πάμε και πάλι στην Εξομολόγηση.
– Ο Ιερέας δεν έχει μόνο την Εξουσία Αφέσεως των Αμαρτιών, αλλά και την Εξουσία «του πατείν επί όφεων και σκορπίων και πάσαν την δύναμη του σατανά». Έχει την εξουσία εναντίον των δαιμόνων.
– Ο πιστός ενώ μπορεί να προγεύεται και να γεύεται την Άφεση Αμαρτιών στη Μετάνοια, δεν μπορεί να διώχνει τους όφεις και τους σκορπιούς, δηλαδή τα δαιμόνια, ούτε να ελευθερώνεται από τη δαιμονική εξουσία. Αυτό είναι το Προνόμιο της Ιερωσύνης που τρέμει ο διάβολος. Γι’ αυτό δεν ελευθερωνόμαστε από την Αμαρτία μόνο με τη Μετάνοια. Πρέπει να εξομολογούμαστε.
Μέσα μας υπάρχουν δαιμονικές εξουσίες από τους προγόνους μας και από τη δική μας αμαρτωλότητα από την παιδική ηλικία μας μέχρι σήμερα. Κάθε φορά που επιθυμούμε να αμαρτήσουμε ελκύουμε εμείς τους δαίμονες και ενώνονται με τη διάνοιά μας, ώστε οι αποφάσεις μας να είναι αμαρτωλές.
Δεν μπορούμε να Μετανοήσουμε χωρίς να λυθούν οι δαιμονικές εξουσίες, που λύνονται με την εξομολόγηση σε πρώτο βαθμό.
Οι δαιμονικές εξουσίες προκαλούν παραλυσία και τύφλα στη διάνοια και νέκρωση στην αίσθηση της καρδιάς.
Η ελευθερία από την αμαρτία και τις δαιμονικές εξουσίες φέρνουν την ελευθερία και την καθαρότητα της διάνοιας, της καρδίας, της ψυχής και του σώματος.
Στον Πνευματικό πρέπει να μιλάμε με καρδιακό πόνο και συναίσθηση, όπως όταν πάμε στον γιατρό. Ο Χριστός δεν μετράει πρώτα τις αμαρτίες μας, ούτε τον χρόνο Προσευχής και Εξομολόγησης, αλλά τον πόνο και τη συντριβή της καρδίας μας, γι’ αυτό ο Ψαλμωδός λέει: «Καρδίαν συντετριμμένην και τεταπεινωμένην ο Θεός ουκ εξουδενώσει».
Ο πόνος λοιπόν είναι το κριτήριο της Εξομολόγησης, αλλά και το ποιες αμαρτίες θα προηγούνται και όχι η εγκεφαλική αξιολόγηση της βαρύτητας.
Αν δηλαδή η κατάκριση του συζύγου σου σε πονάει περισσότερο από τη ζήλεια της συναδέλφου σου, από εκεί θα ξεκινήσεις. Όπως ο γιατρός σε ρωτά, πού πονάς;
Όσο βαθύτερη η συναίσθηση και συντριβή, τόσο περισσότερη και η ανακούφιση και πραότητα, κατά τον λόγο του ψαλμωδού:
«Δώει σοι Κύριος κατά την καρδίαν σου».
Στη Θεία Κοινωνία πάμε Μετανοώντας, έστω και αν εξομολογηθήκαμε ένα λεπτό πριν. Διότι η ροή της αμαρτωλότητας από την καρδία μας με τη μορφή επιθυμιών και λογισμών είναι συνεχής.
Ποια είναι τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της Θείας Κοινωνίας;
-
Πρέπει να προετοιμαστούμε με τη Μετάνοια, την Εξομολόγηση – όχι απαραίτητα κάθε φορά – και τη νηστεία.
-
Η Θεία Κοινωνία μας ενώνει ψυχικά και σωματικά με τον Χριστό και μας ελευθερώνει σε δεύτερο στάδιο από την αμαρτία και τις δαιμονικές εξουσίες.
Δηλαδή, ενώ κοινό χαρακτηριστικό όλων των Μυστηρίων είναι η Μετάνοια και Άφεση Αμαρτιών, καθένα έχει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του, όπως αναφέρονται πιο πάνω, γι’ αυτό είναι τα τρία Μυστήρια σαν μια αλυσίδα Σωτηρίας.
Συνοπτικά: ενώ η Μετάνοια και Άφεση Αμαρτιών είναι το κοινό χαρακτηριστικό και των τριών Μυστηρίων, τα ιδιαίτερα είναι:
Στο Μυστήριο της Μετανοίας, το αδιάλειπτο, δηλαδή η συνεχής Μετάνοια και Προσευχή.
Στην Εξομολόγηση, η απελευθέρωση από τις δαιμονικές εξουσίες.
Στη Θεία Κοινωνία, η Ένωση με τον Χριστό και δια του Χριστού εν Αγίω Πνεύματι με την Αγία Τριάδα.
Η Μετάνοια, Άφεση Αμαρτιών και Θεία Κοινωνία μας ελευθερώνουν από τη συνεχή αμαρτία, από τις δαιμονικές εξουσίες, μας καθαρίζουν, φωτίζουν και θεώνουν, διότι μας ενώνουν με τον Θεάνθρωπο Χριστό.
Ανδρέας Χριστοφόρου
